රතු කකුළුවන් කියන්නේ ඕස්ට්රේලියාවේ නත්තල් දූපතේ ජීවත්වන ලෝකයේ වෙනත් කිසිම තැනක දක්නට නොලැබෙන ජීවීන් විශේෂයක් . මිලියන 120 ක් පමණ වන මොවුන් වැසි වනාන්තර භූමිය ආවරණය කරන අතර පරිසර පද්ධතියේ ව්යුහය තීරණය කිරීමේදී විශාල කාර්යභාරයක් ඉටු කරනවා.
මෙම විශාල කකුළුවන් දිවා කාලයේදී ක්රියාකාරී වන නමුත් සෙවණෙහි රැඳී සිටීමට කැමැත්තක් දක්වන අතර සෘජු හිරු එළියේ දී මිය යෑමට ලක්වෙනවා.. වැටී ඇති කොළ, බීජ පැල, පලතුරු සහ මල් මත පතිත වන පෝෂ්ය පදාර්ථ ප්රතිචක්රීකරණය කිරීම සහ දේශීය ශාකවල ව්යාප්තිය හා සංයුතිය තීරණය කිරීමට මොවුන් උපකාරී වෙනවා.
අවුරුද්දේ වැඩි හරියක් රතු කකුළුවන් වනාන්තරය පුරා හාරන බරෝ වල හුදෙකලා වාසනය කරන අතර . වියළි කාලවලදී ඔවුන් ශරීරයේ ආර්ද්රතාවය රඳවා තබා ගැනීම සඳහා මෙම කූඩාරම් වලට පසුබසින අතර මාස දෙකක් හෝ තුනක් එහි රැඳී සිටිනවා.
නමුත් තෙත් සමය ඔක්තෝබර් හෝ නොවැම්බර් මාසවලදී නැවත මතුපිටට පැමිණ මුහුදු වෙරළේ අභිජනන භූමියට සංක්රමණය වීමට පටන් ගන්නවා .
ඔවුන්ගේ වාර්ෂික ගමන ද චන්ද්ර කාලසටහනට සමීපව බැඳී පවතිනවා. කකුළුවන් වෙරළට පැමිණ සංසර්ගයේ යෙදෙන අතර ගැහැනු සතාට බිත්තර නිපදවා දින දොළහක් හෝ ඊට වැඩි කාලයක් බරෝස් වල වර්ධනය කර ගත හැකිය. ඒවා අවසන් කාර්තුව හා නව සඳ අතර අධික වඩදිය බාදිය ඇති විට හරියටම මුහුදට මුදා හැරේ. මෙම කාල පරිච්ෙඡ්දය තුළ වෙරළ තීරයේ මුහුදු මට්ටම අවම වශයෙන් වෙනස් වන අතර බිත්තර මුදා හැරීමට පහසු ප්රවේශයක් ලබා දෙයි. කාලගුණය ප්රමාද වුවහොත් සංක්රමණික කකුළුවන් ඊළඟ චන්ද්ර මාසය දක්වා පැටවුන් බිහි කිරීම ප්රමාද කරනු ලබනවා.
රතු කකුළුවන් බිත්තර එකවරම පැටවුන් බිහි වන අතර තරුණයින් මුහුදු වෙරළට පැමිණීමට පෙර මාසයක් මුහුදේ කීටයන් ලෙස ජීවත් වේ.
