මේදිනවල හැමතැනම කතාවෙන්නේ හසිනි ගැනනේ. හැබැයි අපි මේ කියන්න යන හසිනි ඒ සමාජජාලවල ඡායාරූප නිසා කතාබහට ලක්වූ හසිනි කෙනෙකුනම් නෙවෙයි.
මේ හසිනි ජයතිලක. පිළිකා රෝගයෙන් තර්ජනයට ලක්ව සිටිනා මිනිසුන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටින හසිනියි.
මේ ඇය ගැන ෆේස්බුක්හි සඳහන් වූ සටහනක්.
ඔබ නොදන්නවා වුවද ඇයද හසිනි ය!.
මේ මොහොතේ ශ්‍රී ලංකාවේ බොහෝ දෙනෙකුගේ මාතෘකාව ‘හසිනි’ ය. නමුත් ඔවුන්ගේ මාතෘකාව මා කියනා ‘හසිනි’ නොවේ. නොවැදගත්, කාලය වෙන් කිරීමට නුසුදුසු ‘හසිනි’ කෙනෙකි.
ශ්‍රී ලාංකික මවුපිය යුවළකට දාව හසිනි ජයතිලක උපත ලබන්නේ මින් වසර 28කට පෙර ඕස්ට්‍රේලියාවේදිය. ඉන් වසර තුනකට පසුව සිය මවුපියන් සමග හසිනි ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණේ.
එතැන් පටන් ශ්‍රී ලංකාවේ හැදී වැඩෙන ඇය ශාන්ත බ්‍රිජට් කන්‍යාරාමයේදීත්, සැටැන්ෆර්ඩ් ජාත්‍යන්තර පාසලේදීත් අධ්‍යාපනය හදාරා සිය උසස් අධ්‍යාපනය සදහා විදේශ ගතවේ. ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ස්ටැන්ෆර්ඩ් විශ්ව විද්‍යාලයේ සිය උසස් අධ්‍යාපනය හදාරන හසිනි ජයතිලක සිය පරීක්ෂණ අරඹන්නේ පිළිකා රෝගය සම්බන්ධයෙනි.
ඇයගේ එම පරීක්ෂණයන් සාර්ථක වී මේ වනවිට ඇය විසින් පිළිකා සෛල මිනිසෙකුගේ සිරුරේ සංස්ලේෂණය කරන ආකාරය සහ එම මාර්ගය අවහිර කිරීමට සහ පාලනය කිරීමට හැකි සංඥා ක්‍රමයක් සොයා ගැනීම පිළිකා රෝගය සම්බන්ධ පරීක්ෂණයන්හී තීරණාත්මක අවස්ථාවක් වී තිබේ.
ආචාර්ය හසිනි ජයතිලකගේ පරීක්ෂණ කෙතරම් ඇගයුමට පාත්‍ර වීද යත් ලොව සුපතල ෆොර්බ්ස් සඟරාව විසින් 2019 වර්ෂය සඳහා “විද්‍යා අංශයෙන් අනාගතය වෙනස් කළ වයස අවුරුදු 30ට අඩු පුද්ගලයින් 30 දෙනා” යනුවෙන් තෝරා තිබෙන ලැයිස්තුවට හසිනි ජයතිලක නම් කිරීමටද කටයුතු කර තිබේ.
ශ්‍රී ලාංකික තරුණියක් වන හසිනි ජයතිලකගේ පරීක්ෂණ පිළිකාවට එරෙහිව සිදුකරනු ලබන නවීන චිකිත්සාව සංවර්ධනය කිරීම සඳහා එතරම් පිටුවහලක් වී තිබේ. එය ශ්‍රී ලාංකිකයෙක් ලෙසට මෙන්ම මිනිසෙකු ලෙසටද සතුටුදායක පුවතකි. මානව සංහතියේ භයානකම සතුරා වන පිළිකාව පරාජය කිරීමේ සටන මානව සංහතියේ ඉදිරිගමන තීරණය කරනු ඇත. එම සටනට ශ්‍රී ලාංකික තරුණියකගෙන් සැලකිය යුතු සේවයක් සිදුවීම ශ්‍රී ලංකාවට ආඩම්බරයකි, ගෞරවයකි.
පසුගිය දිනෙක මා කියවූ ලිපියක සදහන් වූයේ මානව වර්ගයා පිළිකාවට එරෙහි සටන පරාජය වෙමින් පවතින බවටයි.(Human beings are losing the battle against the cancer) ඒ පිළිබඳව අන්තර්ජාලය ඔස්සේ හසිනි ජයතිලකගෙන් විමසීමට මට අවස්ථාව ලැබුනු අතර එහිදි ඇය දැඩි සුභවාදී ලෙස අදහස් දැක්වූයේය. ඇය පවසා සිටියේ පිළිකා මර්ධන ක්ෂේත්‍රය නව දැනුම් උගෙනමින් ඉදිරියට ගමන් කරමින් බවයි. ඇයගේ එම සුභවාදී අදහස පිළිකාව ඉදිරියේ අනතුරට ලක්ව සිටින සමස්ථ මානව වාර්ගයාටම අස්වැසිල්ලකි.
නිශ්ඵල ‘හසිනි’ කෙනෙකු පිළිබඳව මේ වනවිට බොහෝ කතාබහට ලක්වේ. නමුත් රටම කතා කළ යුතු, ආඩම්බර විය යුතු ‘හසිනි’ පිළිබඳව ශ්‍රී ලාංකික බොහෝ දෙනෙක් දැනුවත් නොමැත. එය අතිශය කණගාටුදායකය.
ගෞරවයට පාත්‍ර විය යුතු සහ ඇගයුමට ලක් විය යුතු හසිනි ජයතිලකලා වෙනුවට වෙනත් හසිනිලා වෙනුවෙන් කාළය වෙන් කිරීමෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ හසිනි ජයතිලකලා වෙනුවට නිරූපණ හසිනිලා වැඩි වැඩියෙන් බිහිවීම සිදු විය හැක. එය කිසිසේත් නොවිය යුත්තකි.
ශ්‍රී ලාංකිකයෙක් ලෙස සහ පිළිකා රෝගයෙන් තර්ජනයට ලක්ව සිටිනා මිනිස් සංහතියම වෙනුවෙන් ආචාර්ය හසිනි ජයතිලකට අපගේ ප්‍රණාමය හිමි විය යුතුය.
Hasini Jayatilaka | PhD in Chemical and Biomolecular Engineering .Stanford Medicine, Stanford | Stanford
– A tribute to cancer researcher Dr. Hasini Jayathilake –
උපුටාගැනීම – ඉෂාන් ජයසූරිය
